Yangın Söndürme Sistemlerinin vazgeçilmez unsurlarından birisi olan Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinin temel görevi ortamda bulunan dumanı, gazı ve alevi algılamak, sesli ve ışıklı ikaz üniteleri ile bunu duyurmak ve aynı zamanda yangın söndürme sistemlerinin devreye girmesini sağlamaktır. Can ve Mal Güvenliğinizin sağlanması açısından Toplu yaşam alanlarında ve tesislerde Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinin ve Yangın Söndürme Sistemlerinin kullanılması 2002 yılından itibaren Kanuni bir zorunluluk haline getirilmiştir. Yangın Algılama Sistemleri çalışma mantıklarına göre Adresli ve Konvansiyonel Sistemler olarak iki temel sınıfa ayrılmaktadır. Her iki sistemde de temel olarak kullanılan ürünler birbirlerine benzer ancak adresli yangın algılama ve alarm sistemlerinde tüm dedektörler ana panele bir adres sistemine göre bağlanır. Bu sayede Adresli Yangın Algılama ve İhbar Sistemlerinde gaz kaçağı, duman yada yangının nerede olduğu net bir şekilde bilinmektedir. Bu nedenle bu sistemler genellikle kontrol edilmesi zor olan endüstriyel tesisler, askeri tesisler, kamu kurumları, çok bölgeli yapılar(oteller, moteller, tatil köyleri, siteler vb) ve Alışveriş Merkezleri gibi toplu yaşam alanlarında tercih edilmektedir. Konvansiyonel Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinde ise dedektörler adres sistemi ile ana panele bağlı olmadığından sistem yangının nerede olduğunu tam olarak bilemez. Bu nedenle oluşan yangın alarmına istinaden yangının hangi bölgeden, kattan, odadan geldiğini bulmak güvenlik görevlilerinin çabasına bağlıdır. Bu yüzden bu sistemler genellikle kontrol edilmesi kolay olan küçük yapılarda tercih edilmektedir.
Adresli Kontrol Panelleri; Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinde kullanılan dedektörlerin belirli bir adres sistemine göre tanıtıldığı ve bu sisteme göre yangının yerini gösteren ana kontrol birimidir. Konvansiyonel Yangın Panelleri; Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinde kullanılan dedektörlerin bağlandığı ve bu sisteme göre yangını genel olarak algılayan ve uyarı veren ana kontrol birimidir. Duman Dedektörleri; Bulunduğu ortamda belli bir yoğunluğun üzerine çıkan dumanı algılayan uç birimlerdir. Kendi üstlerinde bulunan sesli ikaz ünitesi ile lokal olarak çalışabildiği gibi (mutfaklarda kullanılan duman dedektörleri) ana kontrol ünitelerine bağlanması sayesinde sisteme genel olarak da uyarı gitmesini sağlayabilirler. Isı Dedektörleri; Ortamdaki ısıyı algılayan ve belli bir seviyeye ulaşması halinde uyarı veren uç birimlerdir. Özellikle belli ısının üstünde yangın yaratma ihtimali olan makinelerde/yerlerde kullanılmaktadır. Gaz Dedektörleri; Bulunduğu ortamda belli bir yoğunluğun üzerine çıkan gazı algılayan uç birimlerdir. Kendi üstlerinde bulunan sesli ikaz ünitesi ile lokal olarak çalışabildiği gibi (mutfaklarda kullanılan gaz dedektörleri) ana kontrol ünitelerine bağlanması sayesinde sisteme genel olarak da uyarı gitmesini sağlayabilirler. Duman ve Gaz olarak kombine algılama yapan dedektörlerde mevcuttur. Sirenler; Sistem tarafından algılanan yangını sesli ve ışıklı olarak duyuran yüksek ses ve güçlü ışık üreten ikaz üniteleridir. Var olan tehlikenin etrafa duyurulmasının sağlanabilmesi açısından önemli bir göreve sahiptir. Butonlar; Belli bir bölgede oluşan yangın, gaz kaçağı, duman gibi istenmeyen durumun duyurulması amacıyla manuel olarak kullanılan uç birimlerdir. Adresli Kontrol Panelleri; Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinde kullanılan dedektörlerin belirli bir adres sistemine göre tanıtıldığı ve bu sisteme göre yangının yerini gösteren ana kontrol birimidir. Konvansiyonel Yangın Panelleri; Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinde kullanılan dedektörlerin bağlandığı ve bu sisteme göre yangını genel olarak algılayan ve uyarı veren ana kontrol birimidir. Duman Dedektörleri; Bulunduğu ortamda belli bir yoğunluğun üzerine çıkan dumanı algılayan uç birimlerdir. Kendi üstlerinde bulunan sesli ikaz ünitesi ile lokal olarak çalışabildiği gibi (mutfaklarda kullanılan duman dedektörleri) ana kontrol ünitelerine bağlanması sayesinde sisteme genel olarak da uyarı gitmesini sağlayabilirler. Isı Dedektörleri; Ortamdaki ısıyı algılayan ve belli bir seviyeye ulaşması halinde uyarı veren uç birimlerdir. Özellikle belli ısının üstünde yangın yaratma ihtimali olan makinelerde/yerlerde kullanılmaktadır. Gaz Dedektörleri; Bulunduğu ortamda belli bir yoğunluğun üzerine çıkan gazı algılayan uç birimlerdir. Kendi üstlerinde bulunan sesli ikaz ünitesi ile lokal olarak çalışabildiği gibi (mutfaklarda kullanılan gaz dedektörleri) ana kontrol ünitelerine bağlanması sayesinde sisteme genel olarak da uyarı gitmesini sağlayabilirler. Duman ve Gaz olarak kombine algılama yapan dedektörlerde mevcuttur. Sirenler; Sistem tarafından algılanan yangını sesli ve ışıklı olarak duyuran yüksek ses ve güçlü ışık üreten ikaz üniteleridir. Var olan tehlikenin etrafa duyurulmasının sağlanabilmesi açısından önemli bir göreve sahiptir. Butonlar; Belli bir bölgede oluşan yangın, gaz kaçağı, duman gibi istenmeyen durumun duyurulması amacıyla manuel olarak kullanılan uç birimlerdir.
Yangın Söndürme Sistemleri kullanım yerleri ve söndürme sistemleri açısından Sulu Söndürme Sistemleri, Köpüklü Söndürme Sistemleri, Gazlı Söndürme Sistemleri olarak gruplanabilir. Sulu Söndürme Sistemleri; Sprinkler sistem ya da Yağmurlama Sistemi olarak da adlandırılabilen bu sistemler yangın esnasında en hızlı müdahaleyi sağlayan sistemlerdir. Yangının algılanması ile devreye giren sprinkler’lerden ortama su püskürtülmesi esası ile çalışmaktadır. Depolama alanları, odalar, otoparklar, koridorlar vb. yerlerde uygulanabilmektedir. Köpüklü Söndürme Sistemleri; Özellikle yanıcı parlayıcı sıvıların bulundurulduğu, depolandığı yahut üretildiği alanlarda söndürme yapılması için ideal sistemlerdir. Söndürücü ajan olarak özel köpüklerin kullanıldığı köpüklü söndürme sistemi, bazı tesisler için tek alternatif olarak göze çarpmaktadır. En önemli özelliği, yakıt buharı ile oksijenin temas etmesini engellemesidir. Özellikle B sınıfı yangınların (Yanıcı ve parlayıcı sıvı madde yangınlarıdır) söndürülmesi için tercih edilmelidir. Bu nedenle özellikle yanıcı ve parlayıcı sıvı depoları, uçak, helikopter hangarları, katı atık tesisleri, kimyasal madde bulunan tanklar, akaryakıt istasyonları, ilaç, boya ve gıda fabrikalarında tercih edilmelidir. Gazlı Söndürme Sistemleri; Sulu söndürmenin sağlık açısından olumsuz etki yaratacağı ya da su ile söndürmenin makine ve ekipmanlara zarar vereceği alanlarda yapılacak söndürme işlemleri için tercih edilmelidir. Günümüze özellikle içerisinde elektrik bazlı iletkenler bulunan mahallerin söndürme işinde tercih edilmektedir. Gazlı söndürme sistemleri Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri ve Karbondioksit (CO2) Gazlı Sistemler olarak gruplanabilir. Temiz Gazlı Sistemler insan sağlığına zarar vermezken CO2 Gazlı Sistemlerde ortama Karbondioksit Gazı verilerek yangının söndürülmesi esasına dayandığı için insan sağlığı için risklidir. Bu nedenle kullanım alanında insan bulunmaması gerekir ya da alanın insan girişine izole edilmesi gerekir. Bu nedenle server odaları, trafo odaları, jeneratör odaları, rüzgar tirbünleri, yanıcı parlayıcı sıvı odaları gibi, içerisinde sürekli insan bulunmayan mahallerde kullanımı oldukça yaygındır. Tozlu Söndürme Sistemleri; Bu sistemlerde söndürücü olarak kullanılan kimyasal tozlar depolandıkları tüpler içinde yer alan azot gazı ile itilerek bir boru vasıtasıyla yangına püskürtülür. Tozlu söndürme sistemlerinde temel amaç yangının toz ile örtülmesi suretiyle havayla temasının kesilmesi ve sönmesinin sağlanması olarak açıklanabilir. Bu ürünler genelde lokal söndürme işleri için kullanılmaktadır. Sulu sistemlerin uygun olmadığı alanlarda kullanılmaktadır.